Nguy cơ và thực trạng lừa đảo trong thị trường tuyển dụng ngày nay
Theo ước tính, Việt Nam hiện có hơn 70 triệu người sử dụng Internet. Trong giai đoạn đẩy mạnh và tăng tốc chuyển đổi số hiện nay, các đối tượng xấu đã lợi dụng sự bùng nổ về công nghệ thông tin, những tiện ích mà công nghệ thông tin mang lại để thực hiện nhiều vụ lừa đảo trực tuyến, chiếm đoạt tài sản có giá trị cao. Trong đó, lợi dụng nhu cầu tìm việc tăng cao, hàng loạt hành vi lừa đảo giả danh tuyển dụng đã xuất hiện với nhiều chiêu trò tinh vi.
Những kẻ lừa đảo liên tục gửi tin nhắn về điện thoại, gửi email tuyển dụng, chạy quảng cáo trên các trang mạng xã hội với những nội dung tuyển dụng lừa đảo,… cùng nhiều phương thức khác nhau. Những công việc dưới đây rất có thể là “chiếc bẫy” lừa đảo cần cảnh giác:
- Cộng tác viên (CTV) bán hàng online,
- CTV chốt đơn online,
- Dịch thuật online,
- CTV tải app,
- CTV nhập liệu,
- CTV like kênh TikTok/like video TikTok,
- CTV viết review sản phẩm,
- CTV đầu tư chứng khoán ảo trên app,
- Các việc làm CTV khác được mô tả là chỉ dành riêng cho mẹ bỉm sữa, các bạn sinh viên,…
Tất cả những công việc này đều có yêu cầu rất đơn giản: chỉ cần có smartphone hay máy tính cá nhân và tài khoản ngân hàng,…
Chưa dừng lại ở đó nhiều tổ chức, doanh nghiệp uy tín cũng bị mạo danh. Những kẻ lừa đảo thiết kế giao diện của các ứng dụng giả giống như thật, đồng thời, nhằm tăng thêm tin tưởng, người tham gia tuyển dụng còn được gửi kèm nhiều thông tin khác như thẻ nhân viên hay giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp giả mạo.
Nhiều cơ quan chức năng như Bộ Công an và các tổ chức khác của Chính phủ cũng đã vào cuộc cảnh báo cho người dân về phương thức, thủ đoạn tinh vi của tội phạm lừa đảo chiếm đoạt tiền qua mạng; đồng thời đưa ra những chế tài nghiêm ngặt dành cho những đối tượng này. Theo Điều 174 Bộ luật Hình sự, tùy vào tính chất, mức độ, giá trị tài sản chiếm đoạt, các đối tượng phạm tội có thể bị phạt cải tạo không giam giữ đến 03 năm, phạt tù đến 20 năm hoặc tù chung thân. Dù vậy, đây vẫn là một thách thức lớn dành cho các cơ quan chức năng cũng như thị trường tuyển dụng.
Cách TopCV thực hiện phòng chống, ngăn chặn lừa đảo trong tuyển dụng
TopCV hiểu rằng việc thực hiện phòng chống, ngăn chặn lừa đảo là mối quan tâm của cả thị trường tuyển dụng và của xã hội nói chung, đặc biệt trong bối cảnh nhiều biến động như hiện tại. Chúng tôi cam kết xử lý vấn đề này một cách mạnh mẽ, quyết liệt. TopCV đã, đang và sẽ tiếp tục nỗ lực đưa ra các hành động, biện pháp giảm thiểu các vấn đề này.
Một số biện pháp mà TopCV đã thực hiện để phòng chống lừa đảo qua mạng (lĩnh vực tuyển dụng) là:
Triển khai 5 cấp độ xác thực tài khoản nhà tuyển dụng
Hiện tại, có 5 cấp độ xác thực nhà tuyển dụng trên hệ thống TopCV. Với mỗi cấp độ xác thực tài khoản, nhà tuyển dụng sẽ có quyền lợi tương ứng khác nhau. Tuy nhiên, chỉ tài khoản từ cấp độ 3 trở lên mới có thể bước đầu gửi duyệt đăng tin tuyển dụng trên nền tảng tuyển dụng TopCV.
| Cấp độ | Tiêu chí |
| Cấp độ 0 | – Chưa xác thực email |
| Cấp độ 1 | – Đã xác thực email |
| Cấp độ 2 | – Đã xác thực email (không phải email tên miền công ty) – Đã xác thực số điện thoại |
| Cấp độ 3 | – Đã xác thực email (không phải email tên miền công ty) – Đã xác thực số điện thoại – Đã được duyệt Giấy phép kinh doanh Hoặc: |
| Cấp độ 4 | – Đã xác thực email (email tên miền công ty) – Đã xác thực số điện thoại – Đã được duyệt Giấy phép kinh doanh – Chưa có lịch sử bị báo cáo tin đăng |
| Cấp độ 5 | – Đã xác thực email (email tên miền công ty) – Đã xác thực số điện thoại – Đã được duyệt Giấy phép kinh doanh – Chưa có lịch sử báo cáo tin đăng – Tài khoản được tạo tối thiểu 6 tháng – Đã từng là Khách hàng Bạc của TopCV trở lên |
5 cấp độ xác thực tài khoản nhà tuyển dụng đang được TopCV áp dụng và triển khai triệt để ngay từ khâu đăng ký tài khoản.
Ứng dụng công nghệ định danh điện tử (eKYC)
Bên cạnh các cấp độ xác thực trên, nhà tuyển dụng trên nền tảng TopCV được khuyến khích chủ động xác thực tài khoản điện tử – eKYC sau khi đăng nhập vào hệ thống để trải nghiệm trọn vẹn các dịch vụ từ TopCV.
Trong những trường hợp hệ thống cần bổ sung các thông tin liên quan đến tài khoản, TopCV sẽ yêu cầu Nhà tuyển dụng xác thực theo quy định từ hệ thống để không làm gián đoạn quy trình sử dụng dịch vụ trên tài khoản.
eKYC là công nghệ định danh khách hàng điện tử/trực tuyến, là thuật ngữ được phát triển từ KYC. KYC là viết tắt của cụm từ Know Your Customer – Nhận diện khách hàng của bạn. Đây là một quy trình nhằm xác minh danh tính của khách hàng khi tham gia vào các dịch vụ của doanh nghiệp.
Công nghệ eKYC đã và đang hỗ trợ hiệu quả TopCV trong việc định danh Nhà tuyển dụng, từ đó tăng cường bảo mật cùng gia tăng uy tín cho tài khoản của khách hàng, góp phần kiểm soát chặt chẽ các tin đăng việc làm từ các Nhà tuyển dụng chưa xác thực.
Kiểm duyệt các tin đăng chặt chẽ
Sau khi tin đăng được nhà tuyển dụng tải lên, bộ phận chuyên môn sẽ tiến hành duyệt tin đăng trong 24h kể từ khi nhà tuyển dụng yêu cầu hiển thị.
Cụ thể, quy trình kiểm duyệt gồm 4 bước:
- Bước 1: Kiểm tra tài khoản nhà tuyển dụng đã được TopCV xác thực.
- Bước 2: Các tin tuyển dụng phải đảm bảo quy định của TopCV.
- Bước 3: Bộ phận Chuyên môn sẽ tiến hành duyệt tin đăng trong 24h kể từ khi nhà tuyển dụng yêu cầu hiển thị.
- Bước 4: Bộ phận Giám sát chất lượng tiếp tục rà soát các tin đăng, kiểm tra các dấu hiệu bất thường, chất lượng tin đăng,…
Nếu TopCV phát hiện bất cứ tài khoản nào sai phạm và có những dấu hiệu lừa đảo, trục lợi, chúng tôi sẽ tiến hành triển khai khóa vĩnh viễn, đóng tài khoản, công khai thông tin và thông báo tới ứng viên theo chính sách hiện hành.
Phát triển các tính năng hỗ trợ tìm việc an toàn trên TopCV.vn
Với niềm tin công nghệ chính là chiếc chìa khóa quan trọng nhất, TopCV không ngừng nỗ lực trong quá trình hoàn thiện và phát triển sản phẩm để mang tới những trải nghiệm tìm việc an toàn cho ứng viên.
Mỗi một “điểm chạm” trên hành trình tìm kiếm cơ hội việc làm, chúng tôi luôn có những thông tin hướng dẫn về “Tìm việc an toàn” để giúp Ứng viên nhận biết và chủ động nghiên cứu thông tin công ty trước khi ứng tuyển. Đó là các mục:
Box Báo cáo tin tuyển dụng trong trang Chi tiết việc làm
Giao diện Ứng tuyển
Thông báo ứng tuyển thành công
Hợp tác với các tổ chức phòng chống lừa đảo
Song song với việc phát triển sản phẩm, nâng cao tính bảo mật cũng như công tác kiểm duyệt chặt chẽ, TopCV đã phối hợp và hợp tác cùng nhiều đơn vị uy tín như Chống Lừa Đảo – Hiếu PC trong công tác tổ chức và phát triển những giải pháp giải quyết vấn đề lừa đảo, giả mạo và nội dung xấu độc hại trên không gian mạng.
Chống Lừa Đảo được biết đến là doanh nghiệp xã hội phi lợi nhuận với dự án ChongLuaDao.vn được xây dựng dựa trên công nghệ máy học (Machine Learning) cảnh báo cho người dùng về độ an toàn của các website cũng như tài khoản mạng xã hội, giúp không gian mạng thêm “xanh”.
Thông qua trao đổi và hợp tác, hai bên đã cùng đưa ra những biện pháp phòng ngừa và ngăn chặn vấn đề mạo danh công ty, vấn nạn lừa đảo trá hình tuyển dụng. Từ đó, phối hợp chung tay bảo vệ người tìm việc, nhà tuyển dụng và cộng đồng nói chung.
Cần làm gì để phòng chống lừa đảo qua mạng?
Đứng trước bối cảnh tình trạng bảo mật an ninh mạng ngày càng nghiêm trọng như hiện nay, bạn cần làm gì để phòng chống lừa đảo? Cùng tham khảo một số lời khuyên từ TopCV dưới đây:
Đối với người lao động
Trong quá trình tìm việc, hãy cảnh giác và tránh xa những tin tuyển dụng có dấu hiệu sau:
- Công việc đơn giản nhưng mức lương, phúc lợi “trên trời”.
- Yêu cầu đóng phí ứng tuyển, phí phỏng vấn, hay bất kỳ khoản phí nào.
- Yêu cầu ký kết hay phải nộp giấy tờ gốc từ những lần trao đổi đầu tiên
- Thông tin công tin mập mờ, ít thông tin, không minh bạch.
- Phỏng vấn tại địa điểm đáng ngờ như nhà riêng, khách sạn,…
- Những thắc mắc của bạn như công việc cụ thể, lương thưởng, các chế độ,… không được giải đáp.
- Không yêu cầu phỏng vấn.
Bên cạnh việc xem xét những dấu hiệu trên, để có thể tự bảo vệ mình trên không gian mạng, giảm thiểu những mối đe dọa về vấn đề an ninh mạng, hãy lưu ý những điều sau:
- Không trả lời hay click vào đường link đáng ngờ.
- Không cung cấp mã OTP ngân hàng, mật khẩu ví điện tử, mật khẩu các loại tài khoản cho người khác.
- Sử dụng mật khẩu khó đoán.
- Cân nhắc thay đổi mật khẩu thường xuyên, định kỳ.
- Không tin tưởng người quen biết qua mạng.
- Không chia sẻ thông tin cá nhân bừa bãi, đặc biệt là CMND, CCCD, bằng tốt nghiệp,…
- Sử dụng các công cụ, phần mềm diệt virus uy tín.
- Nếu không may rơi vào tình trạng bị lừa đảo, hãy thu thập chứng cứ liên quan, chuẩn bị hồ sơ và tố giác đến cơ quan chức năng.
Sự chủ động bảo vệ bản thân trong không gian mạng chính là “tấm khiên” vững vàng ngăn chặn và giảm thiểu rủi ro nhất cho bạn trước bất kỳ tình huống nào.
Đối với doanh nghiệp
Rất nhiều doanh nghiệp, thương hiệu lớn bị một số tổ chức, cá nhân mạo danh nhằm lừa đảo tuyển dụng, chiếm đoạt tài sản của ứng viên với nhiều hình thức đa dạng và chiêu trò. Vì vậy, đối với mỗi doanh nghiệp, để ngăn chặn và phòng chống lừa đảo qua mạng hãy thực hiện một số biện pháp và áp dụng các giải pháp an ninh mạng như:
Xây dựng quy trình tuyển dụng rõ ràng, minh bạch
Không chỉ giúp công ty tuyển dụng hiệu quả, việc xây dựng quy trình tuyển dụng còn tránh được các rủi ro không đáng có đối với cả ứng viên, nhà tuyển dụng và doanh nghiệp.
Thông thường, quy trình tuyển dụng bao gồm các bước:
- Bước 1: Xác định nhu cầu tuyển dụng.
- Bước 2: Lên kế hoạch tuyển dụng.
- Bước 3: Phân tích công việc cụ thể.
- Bước 4: Mô tả công việc.
- Bước 5: Tìm kiếm ứng viên phù hợp.
- Bước 6: Sàng lọc ứng viên.
- Bước 7: Phỏng vấn để đảm bảo ứng viên phù hợp với công việc.
- Bước 8: Đánh giá ứng viên.
- Bước 9: Thư mời trúng tuyển nhận việc.
- Bước 10: Bắt đầu quá trình đào tạo nhân viên mới.
Theo đó, nhà tuyển dụng có thể không cần công khai tất cả các bước cho ứng viên mà chỉ cần thể hiện các bước liên quan tới cả 2 phía như: mô tả công việc cụ thể của vị trí cần tuyển; thông báo với ứng viên quy trình tuyển dụng tại công ty diễn ra như thế nào, có bao nhiêu vòng, mỗi vòng diễn ra như thế nào và cần lưu ý gì; dự kiến thời gian có kết quả; thư mời nhận việc/từ chối;…
Việc nắm rõ các bước này sẽ giúp ứng viên tin tưởng vào hoạt động tuyển dụng của công ty, đồng thời ngăn chặn việc kẻ xấu lợi dụng và mạo danh hoạt động tuyển dụng của công ty và phòng chống lừa đảo qua mạng.
>>> Xem thêm: Quy trình tuyển dụng nhân sự của Viettel – Bài học kinh nghiệm
Xây dựng thương hiệu tuyển dụng
Xây dựng thương hiệu tuyển dụng (Employer Branding) đã và đang là xu hướng toàn cầu trong chiến lược nhân sự của các tổ chức. Việc xây dựng thương hiệu tuyển dụng không chỉ giúp doanh nghiệp thu hút nhân tài, nâng cao hiệu quả tuyển dụng, mà còn gia tăng độ uy tín của thương hiệu công ty.
Từ mức độ uy tín này ứng viên sẽ dễ dàng nắm rõ được nhận diện thương hiệu, các kênh tuyển dụng, thông tin doanh nghiệp, văn hóa công ty,… mà không nhầm lẫn với bất kỳ đơn vị nào khác.
5 bước cơ bản để doanh nghiệp xây dựng thương hiệu tuyển dụng:
- Bước 1: Đánh giá thực trạng doanh nghiệp hiện tại.
- Bước 2: Xác định Employee Value Propositions.
- Bước 3: Quảng bá xây dựng thương hiệu tuyển dụng.
- Bước 4: Xây dựng sự gắn bó giữa các nhân viên.
- Bước 5: Đánh giá, đo lường hiệu quả.
>>> Xem thêm: Vì sao các doanh nghiệp cần xây dựng thương hiệu tuyển dụng
Lựa chọn nền tảng tuyển dụng uy tín
Đăng tin tuyển dụng là hoạt động nhằm tìm kiếm những ứng viên đang có nhu cầu tìm kiếm việc làm có những đặc điểm và tố chất phù hợp với yêu cầu từ phía nhà tuyển dụng. Các kênh tuyển dụng thường được doanh nghiệp sử dụng là:
- Các website tuyển dụng như TopCV.
- Mạng xã hội như Facebook, LinkedIn,…
- Chương trình giới thiệu nội bộ.
- Trang tuyển dụng công ty.
- Dịch vụ Headhunt.
- Kênh sự kiện như Event/Meetup.
Theo Báo cáo Thị trường tuyển dụng 2022 & Nhu cầu tuyển dụng 2023 của TopCV, trong năm 2023 có tới 90,3% doanh nghiệp lựa chọn kênh Các website tuyển dụng như TopCV cho hoạt động thu hút nhân tài của mình. TopCV được đánh giá cao và được lựa chọn bởi các yếu tố:
- Hệ thống dữ liệu người dùng lớn – hơn 7 triệu ứng viên và 200.000 doanh nghiệp đăng tuyển.
- Đứng đầu bảng xếp hạng SimilarWeb về website lĩnh vực Việc làm & Tuyển dụng (Jobs & Employment) có số lượng truy cập nhiều nhất.
- Tiết kiệm thời gian với công nghệ lõi tối ưu, chuyên biệt và hiệu quả.
- Tiết kiệm chi phí với các gói dịch vụ ưu đãi lên tới 45%, chương trình khách hàng thân thiết,…
- Đội ngũ Recruitment Consultant chuyên môn cao, hỗ trợ 24/7.
Không chỉ vậy, việc đăng tin tuyển dụng tại nền tảng uy tín, xác thực minh bạch như TopCV sẽ giúp doanh nghiệp hạn chế tình trạng bị mạo danh, giả mạo qua đó phòng chống lừa đảo, nâng cao bảo mật an ninh mạng cho mỗi doanh nghiệp.
Trên đây là những thông tin của Blog Tuyển Dụng về phòng chống lừa đảo qua mạng. Hy vọng rằng thông qua bài viết này, bạn và doanh nghiệp của mình sẽ nâng cao tinh thần cảnh giác chống lừa đảo, biết thêm về các giải pháp an ninh mạng. Đồng thời, chúng tôi cũng mong muốn nhận được sự ủng hộ và đồng hành của các doanh nghiệp, cùng chung tay phòng chống lừa đảo qua mạng, bảo vệ doanh nghiệp và ứng viên.
